Οι πόρτες στο βουστάσιο στα πρώην βασιλικά κτήματα στο Τατόι άνοιξαν και οι αχτίνες του ήλιου χάιδεψαν μοναδικές σιλουέτες από φοβερά αυτοκίνητα. Μόνο που στο πέρασμα των χρόνων-ακινητοποιημένα- έχασαν τη λάμψη τους, αλλά η ιστορία τους παραμένει μοναδική.
Αυτοκίνητα γεμάτα από μεγάλες και μικρές στιγμές της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας της χώρας- οι περισσότερες άγνωστες μέχρι σήμερα-, βρίσκονται καλά φυλαγμένες μέσα στα πολυτελή βασιλικά αυτοκίνητα που ανακαλύφθηκαν εγκαταλελειμμένα στο Τατόι!
Παρασκήνιο, μυστική διπλωματία, συγκινητικοί ανέκδοτοι διάλογοι, εκμυστηρεύσεις, συμφωνίες διαδραματίστηκαν και κλείστηκαν στις πολυτελείς Rolls Royse, μεταξύ του βασιλιά Παύλου κυρίως, ξένων ηγετών όπως του Αϊζενχάουερ, του Τσόρτσιλ, του Ντε Γκωλ, του Τίτο του αμερικανού πρέσβη Πιουριφου και άλλων πρέσβεων μεγάλων χωρών.
Φλερτ, όρκοι αγάπης και ρομαντικές αποδράσεις στην Αράχοβα και τα Μετέωρα του Κωνσταντίνου και της Άννας Μαρίας με την σπορ ανοικτή Mercedes, περιοδείες στην βόρειο Ελλάδα την περίοδο του Εμφυλίου του Παύλου με το στρατιωτικό τζιπ Willys και απογευματινοί μοναχικοί περίπατοι της Φρειδερίκης στην Πάρνηθα με το ανοικτό MG.
Το αυτοκίνητα-δώρα στον Πέτρο Γαρουφαλιά και στον πρίγκιπα Μιχαήλ…
Το αγαπημένο ουίσκι του «πατέρα της νίκης» Ουίνστων Τσόρτσιλ, ήταν αποθηκευμένο στο ψυγείο στην R.R Silver Shadow και οι δυο ηγέτες διηγούντο ιστορίες από τον πόλεμο κατά την ιδιωτική επίσκεψη του Τσόρτσιλ στην Αθήνα τον Σεπτέμβριο του 1959.
Με μια άλλη βασιλική R.R Fantom, ο Παύλος έκανε την τελευταία βόλτα μέχρι την Καστέλα λίγο πριν πεθάνει.
Η τελευταία εμφάνιση
Στις 13 Φεβρουαρίου 1964, τρεις ημέρες πριν τις εκλογές, ο Παύλος πρότεινε στην οικογένεια του να πάνε μια βόλτα με το αυτοκίνητο, και ξεκίνησαν από το Τατόι με προορισμό την Καστέλα. Συνοδευόμενος από τον γιο του Κωνσταντίνο, τη βασίλισσα Φρειδερίκη και την αδελφή του πριγκίπισσα Ελένη, έφθασαν μέσω των κεντρικών οδών της Αθήνας, στην Καστέλα, για να δει τη θάλασσα, που είχε επιθυμήσει.Ωστόσο, αυτή η βόλτα, η τελευταία του Παύλου, είχε και μια ακόμη πρόθεση, να δει ο λαός ότι ο βασιλιάς είναι καλά. Οι φήμες για την επιδείνωση της υγείας του οργίαζαν και ο ίδιος ήθελε να τους καθησυχάσει. Λίγες μέρες αργότερα έφυγε για τη γειτονιά των αγγέλων…
Η limo του Αμερικάνου
Ο Τζον Πιουριφόι υπήρξε το παιδί θαύμα της αμερικάνικης εξωτερικής ιμπεριαλιστικής πολιτικής – μετά το δόγμα Τρούμαν που έφερε τις ΗΠΑ στην ηγεσία του Δυτικού στρατοπέδου – και ένας από τους κλασικότερους εκφραστές της.
Στην Ελλάδα ήρθε το Σεπτέμβρη του 1950, αναλαμβάνοντας την ηγεσία της αμερικάνικης πρεσβείας. Αποστολή του ήταν η αντιμετώπιση του κομμουνισμού, η σταθεροποίηση του αστικού πολιτικού συστήματος και η προσκόλληση της χώρας στην αμερικανική επιρροή. Εκτέλεσε την αποστολή του με επιτυχία συνεργαζόμενος με το Παλάτι τις στρατιωτικές και αστυνομικές δυνάμεις και έχοντας τη στήριξη μερίδας του πολιτικού κόσμου.Έμεινε στην Αθήνα περίπου τρία χρόνια και είχε στενή συνεργασία με τα Ανάκτορα χρησιμοποιώντας συχνά μια R.R που του είχε εκχωρηθεί για ασφάλεια από τον βασιλικό στόλο.
Το κινητό φρούριο του Αϊζενχάουερ
Στις 14 Δεκεμβρίου του 1959 ο Αϊζενχάουερ επισκέφθηκε επίσημα την Ελλάδα. Μόλις έφτασε στην Αθήνα, τον υποδέχθηκε ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής και αναχωρώντας απ’ το αεροδρόμιο κατευθύνθηκαν προς το ξενοδοχείο στο οποίο θα διέμενε. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του αυτής, συζήτησε με τον Καραμανλή διάφορα θέματα. Ο Αϊζενχάουερ ήταν ο πρώτος Αμερικανός πρόεδρος ο οποίος πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στην Ελλάδα και συναντήθηκε στα ανάκτορα με τον Παύλο. Μάλιστα ο βασιλιάς είχε δώσει εντολή ένα από τα πιο πολυτελή αυτοκίνητα να θωρακιστεί προκειμένου ο αμερικανός πρόεδρος να είναι ασφαλής στις μετακινήσεις του στην Αθήνα.
Η εξομολόγηση του Τίτο
Ο πρόεδρος της ενιαίας τότε Γιουγκοσλαβίας, στρατάρχης Γιόσιπ Μπροζ Τίτο, είχε φτάσει στην Αθήνα στις 3 Ιουνίου 1954, κομίζοντας ως δώρο προς τον τότε βασιλιά Παύλο δύο άλογα. Κι αφού του απονεμήθηκε το χρυσό μετάλλιο της Αθήνας και επιθεώρησε τον ελληνικό πολεμικό στόλο, δύο μέρες αργότερα, στις 5 Ιουνίου 1954, επιβαίνοντας του καταδρομικού «Έλλη», έφτασε στη Θεσσαλονίκη, όπου έγινε προς τιμήν του μεγάλη στρατιωτική παρέλαση στο αεροδρόμιο του Σέδες. Σε εκείνη την επίσημη επίσκεψη υπήρξε έντονο παρασκήνιο, καθώς η τότε πολιτειακή και πολιτική ηγεσία της χώρας, στην κυριολεξία «κατάπιε» μπροστά στον γιουγκοσλάβο στρατάρχη το θέμα του Μακεδονικού ζητήματος, προκειμένου να ικανοποιήσει τις αμερικανικές αξιώσεις για σύσφιγξη των ελληνογιουγκοσλαβικών σχέσεων….
Για να σπάσει τον πάγο με τον Παύλο, μετά τις πολιτικές αντιθέσεις ο στρατάρχης Τίτο, στη διαδρομή μέχρι την πρεσβεία της Γιουγκοσλαβίας στην Αθήνα, όπου θα δινόταν η αποχαιρετιστήρια δεξίωση, του αποκάλυψε πως γνώρισε και ερωτεύτηκε την σύζυγο του Γιοβανκα, στα βουνά όταν και οι δυο νέοι, ως αντάρτες πολεμούσαν τους Ναζί στη κατοχή.
Οι βόλτες της Φρειδερίκης
Το κόκκινο MG TD της βασίλισσας Φρειδερίκης (Registration plate 18, – Chassis No. TD / 3810 EXLU, – Engine No. XPAG / TD / LHX 4154, – Body type: 22381, – Body No. 3337 / 60369), είναι ιστορικό!
Με αυτό τα απογεύματα έφευγε με κάποια από τις κυρίες της Αυλής και ανέβαιναν από το Τατόι στην Πάρνηθα για τον καφέ τους και να κάνουν περίπατο στο δάσος, φωτογραφίζοντας τα ελάφια. Τα ιστορικά αυτοκίνητα με τις ξύλινες επενδύσεις και τα δερμάτινα καθίσματα, που κινήθηκαν για τελευταία φορά το 1994, στο πλαίσιο της συντήρησής τους, έχουν «φιλοξενήσει» αρχηγούς κρατών, όπως ο πρώτος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Αρχιεπίσκοπος Μακάριος , μέλη βασιλικών οικογενειών από όλη την Ευρώπη και σπουδαίες προσωπικότητες, όπως η Τζάκι Κένεντι Ωνάση.
Ξεχωρίζουν η πολυτελής Rolls Royce, που επιστρατεύθηκε για τις μετακινήσεις του προέδρου της Γαλλίας, στρατηγού Σαρλ ντε Γκολ, στην επίσημη επίσκεψή του στην Αθήνα τον Μάιο του 1963, το μικρό λευκό Fiat με τα ψάθινα καθίσματα, τα αγαπημένα MG Cabrio της βασίλισσας Φρειδερίκης και άλλα έξι ιστορικά οχήματα που ανήκαν στην βασιλική οικογένεια .
Ο Κωνσταντίνος Κρόκος, άριστος τεχνίτης με εκπαιδεύσεις στο εργοστάσιο της Rolls Royce, και υπάλληλος των ανακτόρων επί 55 συνεχή έτη, επόπτευε ακόμα την συντήρηση των αυτοκινήτων μέχρις ότου αφέθησαν στη τύχη τους και τη φθορά του χρόνου.
Ο «θησαυρός» και οι…αγοραστές
Ήδη έχουν διασωθεί 10 συλλεκτικά οχήματα που επισκευάζονται και συντηρούνται από το υπουργείο Πολιτισμού.Μια μαύρη Rolls-Royce Phantom 3, κατασκευής 1939. Το όχημα έχει εισαχθεί από τη Μεγάλη Βρετανία και είναι δεξιοτίμονο.Μια σκούρα μπλε Rolls-Royce Silver Wraith, κατασκευής 1959. Το αυτοκίνητο έχει ανοιγόμενη οροφή και έχει τροποποιηθεί με την προσθήκη προστατευτικών από πλεξιγκλάς. Έχει ταυτοποιηθεί η χρήση του από τον βασιλιά Παύλο και το τέως βασιλικό ζεύγος Κωνσταντίνου-Αννας Μαρίας. Μια Rolls-Royce Silver Cloud 3, κατασκευής 1964. Χρώματος ασημί με μπλε οροφή και έχει επίσης ταυτοποιηθεί ότι χρησιμοποιούνταν από τον τέως βασιλιά Κωνσταντίνο σε δημόσιες εμφανίσεις. Μια Rolls-Royce Silver Cloud 3, κατασκευής 1965. Πρόκειται για μια κάμπριο λιμουζίνα, με χρώμα σκούρο μπλε με άσπρη οροφή.
Δύο MG, μοντέλο TD του 1952. Πρόκειται για δύο διθέσια σπορ οχήματα (το ένα πράσινο και το άλλο κόκκινο), τα οποία κυκλοφόρησαν σε περιορισμένο αριθμό (30.000 οχήματα παγκοσμίως).
Δύο Fiat 500 του 1959 (αμφότερα άσπρα και μπλε), με ψάθινα καθίσματα. Πρόκειται για ειδική κατασκευή, επίσης περιορισμένου αριθμού, που προορίζονταν για γήπεδα γκολφ.
Δύο τρίκυκλα ηλεκτρικά οχήματα Victor Electric-Car, χρώματος γαλάζιου (άγνωστης ημερομηνίας παραγωγής). Χρησιμοποιούνταν για μικρές μετακινήσεις εντός του κτήματος Τατοΐου.
Σύμφωνα με την αρμόδια υπουργό, κ. Λίνα Μενδώνη «τα οχήματα της τ. Βασιλικής Οικογένειας βρίσκονται πλέον στον νέο χώρο φύλαξής τους, με κατάλληλες συνθήκες αποθήκευσης, ασφάλειας και προστασίας, προκειμένου να εκτιμηθεί καλύτερα η κατάσταση διατήρησής τους και να συνεχιστούν οι απαραίτητες εργασίες.
«Ακολουθώντας διεθνή πρότυπα, οδηγούς καλής πρακτικής, αλλά και σχετικές επιστημονικές δημοσιεύσεις για θέματα μεθοδολογίας συντήρησης αυτοκινήτων ως εκθέματα, η Διεύθυνση Συντήρησης θα συνεχίσει την λεπτομερή τεκμηρίωση της κατάστασης διατήρησής τους, θα διερευνήσει τα υλικά κατασκευής, τις ιδιαιτερότητες της διάβρωσής τους και θα ακολουθήσει λύσεις για την περαιτέρω προστασία και ανάδειξή τους. Η μεταφορά από το κτήριο του βουστασίου, που για πολλά χρόνια είχαν εναποτεθεί, εκτελέστηκε με τον δέοντα τρόπο δεδομένων της συλλεκτικής τους αξίας, αλλά και του ιστορικού τους χαρακτήρα» συμπλήρωσε.
Τα οχήματα, οκτώ αυτοκίνητα και δύο ηλεκτροκίνητα τρίκυκλα, δέχθηκαν το προηγούμενο διάστημα σωστικές επεμβάσεις από κλιμάκιο συντηρητών του Υπουργείου Πολιτισμού για την απομάκρυνση επικαθίσεων και ρύπων μετά από μακρόχρονη ακινησία εντός του κτηρίου του Βουστασίου, όπου και βρίσκονταν για πολλά χρόνια.
Ο μικρός χώρος και η έλλειψη βασικών υποδομών υπαγόρευσαν την εκτέλεση μόνο των απαραιτήτων εργασιών πριν τη μεταφορά τους σε καταλληλότερο χώρο αποθήκευσης. Η μεταφορά, ακολουθεί την ενδελεχή μελέτη και διερεύνηση των θεμάτων συντήρησης των οχημάτων από την αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου Πολιτισμού.
Τα οχήματα της πρώην Βασιλικής οικογένειας έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον ως τεχνολογικά αντικείμενα με ηλικία από 55 έως 82 έτη, εξαιρετικά δείγματα αυτοκίνησης πολυτελούς κατασκευής του προηγούμενου αιώνα, αλλά και εξαιτίας της ιστορικής τους σημασίας, αφού συνδέονται τόσο με πρόσωπα της τ. Βασιλικής Οικογένειας όσο και με διεθνείς προσωπικότητες και στιγμές της νεότερης ιστορίας της χώρας.
Στο πλαίσιο αυτό, η Διεύθυνση Συντήρησης προετοιμάζει μια δράση για την ευαισθητοποίηση του κοινού σε θέματα συντήρησης τεχνολογικών αντικειμένων, με στόχευση τόσο στο ευρύ κοινό όσο και στους λάτρεις του αυτοκινήτου.»
Μέχρι στιγμής δεν έχει αποφασιστεί ποια θα είναι η τύχη των πρώην βασιλικών οχημάτων.
Θα εκτεθούν σε μουσείο η θα πουληθούν σε συλλέκτες?
Πάντως ήδη εκδηλώνεται διεθνές ενδιαφέρον για την αγορά τους σε τιμές που αγγίζουν πολλά εκατομμύρια δολάρια.
Στις μέρες μας, παραμένουν εξαιρετικά υψηλές οι τιμές στις δημοπρασίες αυτοκινήτων πολυτελείας. Σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times, μία Ferrari 335 Sport του 1957 πουλήθηκε τον Φεβρουάριο έναντι 32 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας ιστορικό ρεκόρ. Τον Μάιο, επίσης, το αγωνιστικό μοντέλο της Jaguar XK120C C-Type του 1953 πουλήθηκε στο Μόντε Κάρλο από τον οίκο Banhams έναντι 7,25 εκατ. ευρώ. Είναι, εξάλλου, ενδεικτικό ότι ο Φριτζ Κάιζερ, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας διαχείρισης κεφαλαίων Kaiser Partner, που παρέχει συμβουλές στους πελάτες της επί θεμάτων εναλλακτικών επενδύσεων, είναι και ο ίδιος συλλέκτης ακριβών παλαιών μοντέλων αυτοκινήτων. Μεταξύ άλλων, στη συλλογή του συγκαταλέγεται μία Mercedes-Benz 300Sl Gullwing του 1956 και μία BMW 507 του 1959. Δεν είναι, ωστόσο, κατηγορηματικός ως προς το αν είναι η κάλλιστη δυνατή επένδυση υπό την έννοια των κερδών που θα αποφέρει και αρκείται να τονίσει πως είναι καλή στιγμή να αγοράσει κανείς αν είναι συλλέκτης παλαιών αυτοκινήτων.
Και αυτό γιατί εμπειρογνώμονες της αγοράς επισημαίνουν ότι η προσφορά παλαιών μοντέλων πολυτελείας αρχίζει να καλύπτει πλήρως τη ζήτηση και οι αποδόσεις για τους επενδυτές σταδιακά υποχωρούν. Στο ίδιο ρεπορτάζ, ο ιδρυτής του Διεθνούς Ομίλου Ιστορικών Αυτοκινήτων Ντίτριχ Χατλάπα επισημαίνει πως έχει αυξηθεί σημαντικά η προσφορά αυτοκινήτων, κάτι που προδίδει και ο αυξημένος αριθμός δημοπρασιών.
Πάντως τα αυτοκίνητα της τέως βασιλικής οικογένειας με την ιστορία που «κουβαλούν» αναμένεται να κεντρίσουν το ενδιαφέρον συλλεκτών από τις τέσσερις γωνίες του πλανήτη.