Η παλαιότητα των αυτοκινήτων επιβατικών και φορτηγών -κυρίως βαρέων- παραμένει «αγκάθι» και συμβάλει στο να αυξάνονται τα τροχαία ατυχήματα.
Το έχει επισημάνει εδώ και χρόνια, μεταξύ άλλων, ο Σύνδεσμος Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων (ΣΕΑΑ) και έρχεται για μία ακόμη φορά να το επιβεβαιώσει η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).
Φάκελος τροχαία ατυχήματα: Τα θανατηφόρα «επί δύο»…
Τελευταίες καταγραφές αποκαλύπτουν ότι ειδικά ο αριθμός των θανατηφόρων φτάνει να διπλασιάζεται όσο αυξάνεται η ηλικία των οχημάτων. Συγκεκριμένα, στα τροχαία με εμπλοκή αυτοκινήτων που κυκλοφορούν πάνω από 5 χρόνια, το ποσοστό των απωλειών είναι της τάξης του 15% και μπορεί να κορυφωθεί στο 30% όταν η ηλικία του αυτοκινήτου φτάνει τα 16-25 χρόνια παραμένοντας ψηλά και μεταξύ 26-30 έτη, δηλαδή στο 26%.
Τα επιμέρους στοιχεία δείχνουν ότι στα αυτοκίνητα 5ετίας πάνω από ένας στους τρεις οδηγούς, ποσοστό 35%, βγαίνει από το ατύχημα χωρίς να έχει πάθει τίποτα, μετά η αναλογία πέφτει σε σχεδόν έναν στους τέσσερις οδηγούς, στο 23%, για τα αυτοκίνητα 16-25 ετών και κατεβαίνει ακόμη πιο κάτω (15%) όταν πρόκειται για αυτοκίνητο ηλικίας 26 έως 30 ετών. Επίσης, στους βαριά τραυματίες μικρότερο είναι το πρόβλημα στα νέα οχήματα, αφού στο σύνολο των ατυχημάτων το 19% έχει τραυματιστεί σοβαρά, όταν το ποσοστό αυτό είναι 23% στα αυτοκίνητα 16-25 ετών και 21% για τα οχήματα 26-30 ετών.
Φάκελος τροχαία ατυχήματα: Πολύ πίσω η Ελλάδα στην Ευρώπη
Πριν από 4 χρόνια η Ελλάδα ήταν, δυστυχώς, πρωτοπόρος, από πλευράς παλαιότητας, στο στόλο βαρέων οχημάτων, με μέσο όρο ηλικίας τα 18,8 έτη, όταν ο μέσος όρος Ευρώπης ήταν τα 12 έτη. Δυστυχώς, δεν έχουν αλλάξει πολλά από τότε –αν σκεφτούμε και το μεγάλο από κάθε άποψη «κενό» της πανδημίας. Η Ρουμανία τότε είχε μέσο όρο ηλικίας τα 15 έτη, η Σλοβενία τα 12 έτη, ενώ η Γαλλία και η Δανία τα 7,0 και 7,7 έτη αντίστοιχα. Και εδώ η αυξημένη ηλικία του ελληνικού στόλου συνοδευόταν από μειωμένη οδική ασφάλεια, άρα περισσότερα ατυχήματα και μεγαλύτερο αριθμό θυμάτων.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τους δείκτες επικινδυνότητας του ΕΜΠ (2017), τα βαρέως τύπου οχήματα ηλικίας 16-20 ετών ήταν 33,5 περισσότερες φορές εμπλεκόμενα σε ατυχήματα σε σχέση με αντίστοιχα οχήματα ηλικίας 0-5 ετών. Επίσης, δυστυχώς, ο αριθμός θυμάτων ήταν 12,5 φορές μεγαλύτερος από αυτόν των οχημάτων ηλικίας 0-5 ετών. Τα αυστηρά μέτρα ως προς τις συγκεντρώσεις ρύπων (ποιότητα αέρα) οδηγούν τα τελευταία χρόνια τις χώρες σε συνεχή ανανέωση του στόλου τους και στην απομάκρυνση των πλέον παλαιών οχημάτων. Απεναντίας, η Ελλάδα έχει καταστεί το «νεκροταφείο» όλων των ανεπιθύμητων οχημάτων από τις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες…
Φάκελος τροχαία ατυχήματα: Ανεξέλεγκτες καταστάσεις λέει ο ΣΕΑΑ
Το 2020, η Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEAEuropeanAutomobileManufacturers’ Association) σημείωνε ότι στην Ευρώπη (στην ΕΕ-27, της Ισλανδίας, της Νορβηγίας, της Ελβετίας, της Ρωσίας και του Ην. Βασιλείου) κυκλοφορούσαν 246,3 εκατομμύρια αυτοκίνητα, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας. Τα αυτοκίνητα στην ΕΕ είχαν μέσο όρο ηλικίας 11,8 έτη.
Στην Ελλάδα, το σύνολο των οχημάτων το 2020 ήταν 6.491.063. Τα επιβατικά ήταν 5.315.875 (από αυτά τα 4.510.489 με ηλικία άνω των 10 ετών), τα ελαφρά επαγγελματικά ήταν 921.776, τα μεσαία-βαρέα οχήματα ήταν 225.216 και τα λεωφορεία 28.196.
Με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το Σεπτέμβριο του 2022 είχαμε 82.938 καινούργια επιβατικά, ενώ τον ίδιο μήνα του 2021 είχαμε 81.756, δηλαδή αύξηση συν 1,4%. Καινούργια φορτηγά (ελαφρά και βαρέα) είχαμε 7.732 τον Σεπτέμβριο του 2022, ενώ τον ίδιο μήνα του 2021 είχαμε 8.445, μείωση-8,4%. Και 163 νέα λεωφορεία τον Σεπτέμβριο 2022, ενώ 317 το 2021, μείωση -48, 6%.
Φάκελος τροχαία ατυχήματα: Το πιο γερασμένο πάρκο όλων των κατηγοριών
«Η κατάσταση με τη γήρανση του στόλου στην Ελλάδα είναι ανεξέλεγκτη, ανέφερε τον φθινόπωρο του 2022 ο Γενικός Διευθυντής του ΣΕΑΑ, Δημήτρης Πάτσιος. «Είχαμε αρχές του 2021 τον 4ο πιο γερασμένο στόλο στην ΕΕ στα επιβατικά και τους πλέον γερασμένους στόλους στα φορτηγά και λεωφορεία. Με βάση εκτιμήσεις των στατιστικών του ΣΕΑΑ, στις αρχές του 2023 θα έχουμε το πιο γερασμένο πάρκο όλων των τύπων οχημάτων στην ΕΕ!».
Η πρόβλεψη ακριβής, όπως όλα δείχνουν… Και είναι σαφές ότι μια πιο συστηματική πολιτική που θα οδηγούσε σε απομάκρυνση των παλαιών -ο ρυθμός είναι πολύ αργός σήμερα- και αντικατάστασή τους με νέα οχήματα, θα έσωζε, κυριολεκτικά, ζωές, αφού θα έβγαιναν στους δρόμους μοντέλα με στάνταρ πακέτα ασφαλείας στον εξοπλισμό τους, τα οποία σε συνδυασμό με το αρκετά βελτιωμένο δίκτυο στη χώρα (όχι παντού) θα συνέβαλαν στην αποφυγή ατυχημάτων.
Φάκελος «τροχαία»: Ανάγκη άμεσων μέτρων για ανανέωση
Με βάση τα παραπάνω, επικαιροποιούνται οι προτάσεις του ΣΕΑΑ προς την ελληνική πολιτεία η οποία πρέπει εσπευσμένα να προχωρήσει σε λήψη μέτρων που θα ανανεώσουν τον υπέργηρο στόλο των επαγγελματικών οχημάτων. Μέτρα όπως: • Κλιμάκωση του κόστους χρήσης, με βάση την αντιρρυπαντική τεχνολογία. Πολύ μειωμένα τέλη κυκλοφορίας και διόδια για τα νεώτερα οχήματα. • Παροχή σημαντικών κυκλοφοριακών ελευθεριών στα νεότερα οχήματα, αποκλειστική πρόσβαση σε ιδιαίτερες περιοχές. • Ισχυρές επιδοτήσεις των επαγγελματιών μεταφορέων. • Κίνητρα για τα φορτηγά ιδιωτικών επιχειρήσεων, πχ. αυξημένες αποσβέσεις για την κτήση οχημάτων σύγχρονης τεχνολογίας. • Αυστηροί κανόνες για τις επιχειρήσεις που επιμένουν να χρησιμοποιούν υπέργηρα οχήματα για μεταφορές /πιο συχνοί τεχνικοί έλεγχοι ή ακόμη και όριο ηλικίας. • Καλή εφαρμογή του πράσινου δακτυλίου, καθώς αφορά επίσης βαρέα φορτηγά και λεωφορεία. • Αυστηροί έλεγχοι στους ξένους μεταφορείς που διακινούν, πολλές φορές παράτυπα, φορτία με παλαιότερα οχήματα…