Τι αυτοκίνητο η Lancia Stratos, αλλά και τι όνομα; Μαγικό, αλλά δεν κατάφερε ποτέ το ζητούμενο, να «υποτάξει» το Ράλι Ακρόπολις.
Δύο φορές εκστράτευσε στο Ράλι Ακρόπολις με τη Stratos η επίσημη Lancia και άλλες δύο μέσω του Γάλλου αντιπροσώπου. Χωρίς επιτυχία. Οι δύο μοναδικοί και πολύ αξιόλογοι τερματισμοί για το θρυλικό αυτό αυτοκίνητο ήλθαν από τα άξια χέρια ενός πολύ καλού ιδιώτη, του δικού μας «Σιρόκο» – με συνοδηγό τον Μανόλη Μακρινό (1978, 1980).
Lancia: Stratos το Dream car των ράλι
Ας δούμε την ιστορία αυτού του εκπληκτικού αυτοκινήτου. Η Stratos ανήκε στην κατηγορία των dream cars, των ονειρεμένων αυτοκινήτων ούσα όμορφη, εκπληκτικά αποτελεσματική, με εξαιρετικές επιδόσεις που συνοδεύονταν από σαγηνευτικό ήχο!
Ήταν το αυτοκίνητο που άλλαξε, από τη στιγμή της εμφάνισής του το 1974, τον χώρο των ράλι. Μέχρι τότε όλοι οι κατασκευαστές τροποποιούσαν όσο μπορούσαν κοινά αυτοκίνητα δρόμου, κάτι που αναπόφευκτα σήμαινε μεγάλους συμβιβασμούς.
Με την εμφάνιση της Stratos ένα καινούργιο κεφάλαιο στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλι είχε ανοίξει και δεν υπήρχε πλέον επιστροφή. Μετά τη Stratos όλοι οι κατασκευαστές έπρεπε να ξεκινήσουν να προετοιμάζουν ειδικά αυτοκίνητα, κατάσταση που κορυφώθηκε με τα αυτοκίνητα Ομάδας Β (το διάσημο Group B) στις αρχές της δεκαετίας του ’80 και παγιώθηκε μέχρι τις ημέρες μας. Η Stratos, απλά, έθεσε στο διάστημα που μεσουράνησε (1974 – 1981) τα μέτρα και τα σταθμά που έπρεπε να υφίστανται στη δημιουργία ενός αυτοκινήτου ράλι με σκοπό τη νίκη!
Oνειρικό αυτοκίνητο
Δεν υπήρξε άνθρωπος που να μην τη λατρέψει από την πρώτη ματιά και που δεν θέλησε ή ονειρεύτηκε να την οδηγήσει και η απογοήτευση ήταν μεγάλη όταν το Gruppo Fiat – Lancia αποφάσισε να την αποσύρει από κύριο εκπρόσωπό του στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλι για χάρη του Fiat 131 Abarth…
H Lancia Stratos ήταν το αποτέλεσμα του οράματος του Cesare Fiorio, του επικεφαλής του αγωνιστικού τμήματος της Lancia και ενός από τους μεγαλύτερους team managers όλων των εποχών, του εργαστηρίου σχεδίασης και στυλιστικής του οίκου Bertone και φυσικά της ολοκληρωτικής υποστήριξης όλης της Ιταλίας!
Έπρεπε να σχεδιαστεί ένα αυτοκίνητο για να αντικαταστήσει την Fulvia HF 1.6 που έφτανε στα όρια της εξέλιξής της και να νικήσει στα ίσια τα Ford Escort, τις Porsche 911 και φυσικά τις Alpine Renault A110. Ευτυχώς ο Bertone είχε στενούς δεσμούς με τη Lancia και ανέλαβε τη σχεδίαση άμεσα, κάπου στο 1970, η Ferrari ήταν ήδη ιδιοκτησία του Gruppo Fiat, είχε έτοιμους κινητήρες και δεδομένης της βούλησης της ηγεσίας όλα έγιναν δυνατά και πραγματοποιήσιμα. Η εμμονή του χαρισματικού Fiorio και του αγαπημένου του οδηγού Sandro Munari (il Drago) έφερε στον κόσμο αυτό το κόσμημα της ισχύος και αποτελεσματικότητας.
Μοτέρ Ferrari
Ο κινητήρας της ήταν αυτός της Ferrari Dino, 6-κύλινδρος σε διάταξη V ιπποδύναμης 290+ περίπου ίππων με 12 βαλβίδες ή 24 βαλβίδες (ανάλογα με τις διατάξεις και τους κανονισμούς της FIA για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλι), με ροπή που έφτανε και τα 400 Nm.
Τοποθετημένος στο κέντρο, στον εγκάρσιο άξονα, πίσω από τις πλάτες του πληρώματος και εμπρός από τον πίσω άξονα ήταν η αιτία για τη δύστροπη συμπεριφορά του αυτοκινήτου και την απαίτηση να υπάρχουν μαέστροι (!) στο τιμόνι του. Κίνηση, φυσικά, πίσω. Για λόγους ευκολίας στα σέρβις όλο το πίσω αλλά και το εμπρός καπό έβγαιναν για να δοθεί χώρος στους μηχανικούς να δουλέψουν, λύση που εφαρμόστηκε αργότερα και στις διάδοχες καταστάσεις, την 037 και την S4. Το βάρος του αυτοκινήτου έφτανε τα 1.000 κιλά.
Όπου και αν πήγαινε, σε όποιον αγώνα και αν εκκινούσε ήταν το φαβορί. Αν υπήρξαν ατυχίες αυτές οφείλονταν είτε στη… βούληση του Υψίστου (δοξασία των Ιταλών) είτε σε μηχανικές βλάβες. Οι αγώνες που δεν κατάφερε να κερδίσει ήταν λίγοι, μεταξύ των οποίων το Ακρόπολις, το Σαφάρι και το RAC. Αξίζει να σημειωθεί ότι καλοί τερματισμοί (μέσα στην πρώτη τριάδα) υπήρξαν και στο Σαφάρι και στο RAC. Επίσης να θυμίσουμε -για όσους παρατηρήσουν ότι ούτε στις 1.000 Λίμνες σημειώθηκε νίκη- ότι δεν ήταν τότε υποχρεωτική η συμμετοχή όλων των ομάδων σε όλους τους αγώνες κάθε χρονιάς. Η κάθε ομάδα διάλεγε αγώνες και έφτιαχνε το δικό της πρόγραμμα συμμετοχής.
Η Lancia Stratos εμφανίσθηκε για πρώτη φορά στο Μόντε Κάρλο το 1974 και το κέρδισε. Την οδήγησαν οι κορυφαίοι οδηγοί εκείνης της εποχής: Waltegard, Rohrl, Alen, Μunari, Darniche, Andruet, Lampinen, Mouton, χώρια τα μεγάλα ονόματα της Ιταλίας όπως αυτά των Pinto, Carello, Fassina, Pregliasco, Voudafieri…
Από τη Stratos στο Fiat 131 Αbarth
Το 1978 η απόφαση, για λόγους marketing, του Gruppo να συμμετάσχει στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλι με το Fiat 131 Abarth έφερε και το τέλος της εξέλιξης της Stratos. Παρ’ όλα αυτά, συμμετέχοντας για λογαριασμό του Γάλλου εισαγωγέα της Lancia, ονόματι Chardonnet, ο Darnishe κέρδισε δύο αγώνες το 1979 (Μόντε Κάρλο και Γύρος Κορσικής) και έναν αγώνα το 1981 (Γύρος Κορσικής)…
Καθολική είναι η εντύπωση πως αν οι Fiat – Lancia συνέχιζαν την υποστήριξη της Stratos, εκείνη θα ήταν ικανή να κερδίζει τους πάντες στα ίσα για κάμποσα χρόνια ακόμη, μέχρι τουλάχιστον την άφιξη της τετρακίνησης (1980-1981) που θα άλλαζε μια για πάντα τον κόσμο του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Ράλι.
Η Stratos στο Ράλι Ακρόπολις
Δύο χρονιές εκστράτευσε η επίσημη Lancia στο Ακρόπολις με τις Stratos με σκοπό τη νίκη. Το 1975 οι Έλληνες θεατές είδαν για πρώτη φορά τις Stratos με τα χρώματα της Alitalia. Δύο αυτοκίνητα προδιαγραφών ράλι Σαφάρι με τις μπάρες προστασίας εμπρός στο καπό και θέση για εφεδρικό τροχό στην οροφή, με πληρώματα τους Waldegard-Thorzelius και Pinto-Bernacchini. Ο Ιταλός εγκατέλειψε νωρίς από βλάβη στον κινητήρα, ενώ ο Σουηδός το πάλεψε ηρωικά μέχρι τη μέση του α’ σκέλους της Πελοποννήσου, στα 4/5 του αγώνα, για να καλύψει καθυστερήσεις λόγω ζημιών του αυτοκινήτου, με μια προσπάθεια που έμεινε στην ιστορία… Κατάφερε να είναι δεύτερος με μικρή διαφορά, κυνηγώντας το όνειρο, όταν τα ηλεκτρικά της Stratos τον πρόδωσαν…
Το 1976 οι Ιταλοί επιχείρησαν και πάλι, με τρεις Stratos αυτή τη φορά. Waldegard-Thorzelius, Pinto-Bernacchini και Pregliasco-Gartziolo τα πληρώματα, που όμως εγκατέλειψαν όλα έως τις αρχές του 2ου σκέλους του αγώνα. Αντλία λαδιού, ημιαξόνιο και συμπλέκτης, αντίστοιχα, οι αιτίες.
Το 1979 ήταν η σειρά του Darniche με την καλή «ιδιωτική» Stratos του Chardonnet να λάμψει. Το πάλεψε ηρωικά, με συνοδηγό τον Mahe, διεκδικώντας στα ίσια τη νίκη από τον Waldegard (Ford Escort RS1800) μέχρι το Ελληνικό στην Πελοπόννησο, αρχές ακόμη του 5ου και τελευταίου σκέλους του αγώνα. Εκεί κοντά στο ξημέρωμα προδόθηκε από σπασμένη πλήμνη της πίσω ανάρτησης έπειτα από ένα κλατάρισμα ελαστικού, όντας πρώτος… και η μεγάλη ευκαιρία χάθηκε.
Την επόμενη χρονιά ο Γάλλος οδηγός προσπάθησε ξανά με τη Stratos του Chardonnet, για να εγκαταλείψει όμως σχετικά νωρίς εξαιτίας βλάβης στο τιμόνι.
«Σιρόκο» – Μακρινός
Η… τιμή της Lancia Stratos στο Ακρόπολις διασώθηκε χάρη στον πολυπρωταθλητή Ελλάδος «Σιρόκο». Έχοντας συνοδηγό τον Μανόλη Μακρινό κατάφερε και έφερε τη Stratos δύο φορές πίσω στην Ακρόπολη! Καθαρά ιδιωτική συμμετοχή με ένα εξαιρετικά προετοιμασμένο αυτοκίνητο από μια μικρή και πολύ αποτελεσματική ομάδα. Το 1978 ήταν η καλύτερη χρονιά. Η συμμετοχή τερμάτισε στην 6η θέση γενικής κατάταξης, ενώ θα μπορούσε να είναι πολύ ψηλότερα αν δεν συνέβαινε ένα ατύχημα με μεγάλη ταχύτητα στον λασπωμένο Παντελεήμονα του Κάτω Ολύμπου προς το τέλος του 2ου σκέλους του αγώνα. Η Stratos επέζησε του τουμπαρίσματος και το πλήρωμα έκανε ηρωική προσπάθεια να τη φέρει πίσω στην Ακρόπολη και στον τερματισμό.
Το 1979 ο «Σιρόκο» έχοντας συνοδηγό τον Κώστα Φερτάκη εγκατέλειψε από ανάρτηση στο Δίστομο κατεβαίνοντας για την Αθήνα, στο 3ο σκέλος του αγώνα. Το 1980 ο Τάσος Λιβιεράτος, γυρνώντας την πλάτη του σε καταστάσεις και σε όσους δημιουργούσαν προβλήματα και ταλάνιζαν τότε τους ελληνικούς αγώνες, δήλωσε συμμετοχή, δικαιωματικά, ως πολίτης του Μονακό. Κατάφερε να φέρει τη Stratos του, με τον Μανόλη Μακρινό και πάλι συνοδηγό, στην 9η θέση γενικής κατάταξης. Έτσι γράφτηκε ο επίλογος της παρουσίας του σημαντικότατου αυτού αυτοκινήτου στο Ράλι Ακρόπολις!
Φωτογραφίες: Αρχείο Κακολύρη