Ήταν εκείνο το… περίεργο καλοκαίρι του 1959, πρωί 26ης Αυγούστου που στο Λονδίνο έκανε κουφόβραση όταν οι Λονδρέζοι τα έχασαν.
Το ίδιο και στις πιο πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Από την προηγουμένη, πολλές διαφημίσεις στο ραδιόφωνο και στις εφημερίδες τους έστελναν μπροστά στις βιτρίνες των καταστημάτων της Austin και της Morris να δουν ζωντανό το νέο μικρό θαύμα της Αγγλίας: Το Austin Seven και το Morris Mini Minor!
Το αυτοκίνητο-μινιατούρα για τα δεδομένα της εποχής που έμελλε να αλλάξει πολλά, ήταν γεγονός!
Στις βιτρίνες συνωστισμός (sic) από τους περίεργους, στις λέσχες των αριστοκρατών το ίδιο. Το θέμα συζήτησης ήταν το πώς γίνεται σε ένα κουτί 3 μέτρων να χωρέσουν 4 Άγγλοι (για τις άλλες εθνικότητες δεν μας νοιάζει), μία μηχανή και αποσκευές! Κι όμως, ήταν δυνατόν. Το ένα από τα τρία πιο σημαντικά αυτοκίνητα του 20ού αιώνα, μαζί με το Ford Τ και το Citroen DS, μόλις είχε πάρει το βάπτισμα του πυρός!
Πίσω από την δημιουργία του Mini τα γεγονότα ήταν τα εξής:
-Ο πετρελαϊκή κρίση στο Σουέζ του 1956,
-Τα καύσιμα που στην Αγγλία άρχισαν να μοιράζονται με το δελτίο,
-Ο υπερόπτης πρόεδρος της BMC (British Motors Corporation) Leonard Lord, που εξέφραζε την… αηδία του (detested) για τα μικρά γερμανικά… αυτοκίνητα-τσιχλόφουσκες, τύπου Isetta και Messerschmitt, που είχαν αρχίσει να γεμίζουν τους εγγλέζικους δρόμους, χάρη στην πολύ χαμηλή κατανάλωση,
-Ο ιδιοφυής μηχανικός-σχεδιαστής από την Σμύρνη Alec Issigonis που εργάζεται στην BMC και – μεταξύ άλλων- έχει φτιάξει το πολύ επιτυχημένο Morris Minor.
Κάποια στιγμή ο Leonard Lord φωνάζει τους επιτελείς του και δίνει την εντολή να φτιαχτεί ένα μικρό αυτοκίνητο 3 μ. μήκος για τους επιβάτες και κινητήρες από τους ήδη υπάρχοντες στην εταιρεία.
Επικεφαλής όρισε τον Issigonis. Όταν βγήκαν από την σύσκεψη, λένε, πως ο Lord τους είπε «κάντε ό,τι θέλετε αρκεί να εξαφανιστούν από τους δρόμους τα αυτοκίνητα τσιχλόφουσκες» (Those fucking bubble-cars)!
Πέρα από το τι ελέχθη ή δεν ελέχθη, σε χρόνο ρεκόρ, ο Σμυρνιός και οι τέσσερις συνεργάτες του, τον Οκτώβριο του 1957, είχαν έτοιμο το πρωτότυπο. Φώναξαν τον Lord, κι αυτός ζήτησε από τον Issigonis να τον κάνει μία βόλτα γύρω από το κτίριο, μέσα στην αυλή της BMC. Μόλις έκαναν έναν κύκλο, σταμάτησε τον Issigonis και του είπε κοφτά: Ξεκίνα για την παραγωγή αμέσως! Από εκεί και πέρα όλα τα άλλα είναι (γνωστή) ιστορία.
Αρχικά το όνομα του αυτοκινήτου ήταν Seven (γραφόταν και Se7en) για τα Austin και Mini Minor, δηλαδή το Πολύ Μικρό Μάϊνορ, όπου Μinor πάλι… μικρό σημαίνει, για τα Morris. Από το 1962 το Σέβεν έγινε Austin Mini και από το 1969 όλα αναφέρονταν ως Mini.
Πολύ νωρίς ξεκίνησε συνεργασία με τον John Cooper και παρουσιάστηκαν οι πιο σπορ εκδόσεις με κινητήρες από 0,99 λίτρα μέχρι 1,275 λίτρα δίνοντας ζωή στα θρυλικά Cooper και Cooper S που έγιναν το σύμβολο του λαϊκού σπορ αυτοκινήτου της εποχής. Και βέβαια για μία 10ετία και πλέον κυριαρχούσαν στους διεθνείς και εθνικούς αγώνες όλου, σχεδόν, του κόσμου! Για πολλούς νέους ήταν το προσιτό μέσον για να ξεκινήσουν μία αγωνιστική καριέρα χάρη και στα αμέτρητα αγωνιστικά αξεσουάρ που η εταιρία είχε ομολογκάρει για το αυτοκίνητο.
Λέγεται, ότι ο Issigonis σκιτσάρισε το Miniι σε μια χαρτοπετσέτα στο κυλικείο του εργοστασίου και το έδωσε στο δεξί του χέρι, τον μηχανικό Jack Daniels για να το υλοποιήσει. Η εξυπνάδα του Issigonis ήταν πως για να εξοικονομήσει χώρο τοποθέτησε τον κινητήρα (4κύλινδρος, σιδερένιος, 850κ.εκ.) εγκάρσια και όχι κατά μήκος, όπως ήταν ο κανόνας.
Και βέβαια, για να μην βρίσκει το κιβώτιο στην άσφαλτο το έβαλε «μέσα» στο κάρτερ και λιπαινόταν από το λάδι του κινητήρα. Επίσης, είχε ζητήσει από την Dunlop τροχούς 8 ιντσών και επέμενε αλλά – ευτυχώς- έγινε αυτό που ήθελαν οι λαστιχάδες, δηλαδή τροχοί 10 ιντσών!
Και κάτι ακόμη. Το Μίνι ίσως να μην είχε γίνει αν μία εταιρία που έφτιαχνε σταυρούς, συνδέσμους κλπ, η γνωστή GKN, δεν είχε βρει κάποιο νέο είδος μικροσκοπικού σταυρού με δυνατότητα να στρίβουν οι τροχοί που να χωράει στον λίγο διαθέσιμο χώρο αλλά και να «κόβει» πολύ όταν έστριβαν οι τροχοί. Πίσω από αυτήν την δημιουργία ήταν ένας Πολωνός μηχανικός της GKN. Και καθώς ο Issigonis είχε ελεύθερο χρόνο- όντας ανύπαντρος- συνήθιζε να τριγυρνάει στους προμηθευτές της BMC και να συζητάει με άλλους μηχανικούς κλπ για το τι νεότερο ετοιμάζουν ή έχουν στο μυαλό τους.
Επειδή το Mini ετοιμάστηκε σε χρόνο ρεκόρ, τα πρώτα αυτοκίνητα είχαν πολλά προβλήματα. Υπερθερμαίνονταν, τα πατώματα δεν στεγανοποιούνταν καλά, το πορτμπαγκάζ δεν έκλεινε καλά και άλλα. Σιγά-σιγά όμως διορθώθηκαν και το αυτοκίνητο έγινε απόλυτα αξιόπιστο. Όμως ήταν σχετικά ακριβό στο να παραχθεί γι’ αυτό και η τιμή του ήταν αρκετά υψηλή σε σχέση με τον ανταγωνισμό.
Προς τα τέλη του 20ού αιώνα οι πωλήσεις είχαν μειωθεί σημαντικά διότι ήταν αρκετά σπαρτιάτικο για τα πρότυπα που είχαν πια δημιουργηθεί στην αυτοκινητοβιομηχανία.
Κάποια στιγμή η ιδιοκτησία πέρασε στην Rover και όταν αυτή αγοράστηκε από την BMW μπήκαν τα σχέδια για το νέο Mini όπως το γνωρίζομε σήμερα!
Έτσι, το ένα από τα τρία σημαντικότερα αυτοκίνητα του 20ού αιώνα έκλεισε τη ζωή του λίγο πριν την εκπνοή του αιώνα: Τον Οκτώβριο του 2000 βγήκε από την αλυσίδα παραγωγής το τελευταίο «original Μίνι» όπως λένε οι Εγγλέζοι ή… «100% BMW Free».
Αν ζούσε ο Leonard Lord και έβλεπε ότι το δημιούργημά του συνεχίζει την καριέρα του από μία εταιρία της οποίας το Isetta – BMW, την τσιχλόφουσκα, ήθελε να το εξαφανίσει από τους δρόμους, σίγουρα δεν θα γλύτωνε το… έμφραγμα…