Η αύξηση των διαστάσεων των αυτοκινήτων και η επικράτηση των SUV στην αγορά, έχει επιφέρει και αντίστοιχη αύξηση των διαστάσεων των τροχών.
Που οφείλεται όμως αυτή η αύξηση των διαστάσεων των τροχών; είναι μόνο αισθητικοί οι λόγοι ή είναι και επιβεβλημένη από τεχνικής άποψης;
Σίγουρα το θέαμα ενός αυτοκινήτου σεβαστών διαστάσεων, με μικρούς τροχούς, δεν είναι ό,τι καλύτερο από αισθητικής άποψης. Από την άλλη πλευρά συναντάμε και υπερβολές, με μικρομεσαία hatchback και SUV να εξοπλίζονται με ζάντες… 19 ιντσών για λόγους εντυπωσιασμού. Είναι όμως μόνο αισθητικοί οι λόγοι για τη μεγέθυνση των τροχών;
Εκτός από τις διαστάσεις των αυτοκινήτων αυξάνεται και το βάρος, με αποτέλεσμα να απαιτούνται ολοένα και πιο ισχυρά συστήματα πέδησης, για να φρενάρουν τα αυτοκίνητα σε όσο το δυνατόν μικρότερες αποστάσεις, αλλά και να μην υπερθερμαίνεται το σύστημα πέδησης, τα τακάκια, οι δισκόπλακες και τα υγρά των φρένων. Τις παλαιότερες δεκαετίες δεν ήταν ασυνήθιστο να «βράζουν» τα φρένα, ειδικά σε κατηφορικές διαδρομές, με τον οδηγό να αναγκάζεται ακόμα και να σταματήσει, μέχρι να κρυώσουν τα φρένα.
Τροχοί: Γιατί μεγαλώνουν οι ρόδες των καινούριων αυτοκινήτων;
Κατά την πέδηση, η κινητική ενέργεια του αυτοκινήτου, μετατρέπεται σε θερμική, οπότε το σύστημα πέδησης λειτουργεί και σαν απαγωγός θερμότητας και να χρειάζεται και αντίστοιχη ψύξη. Για να γίνεται όσο το δυνατόν καλύτερη η απαγωγή θερμότητας, χρειάζονται και μεγαλύτερες επιφάνειες πέδησης, καθώς από εκεί εξαρτάται η αποτελεσματικότητα του συστήματος. Ιδανικό, θεωρητικά, θα ήταν να περιβάλλει τη δισκόπλακα μία αντίστοιχου μεγέθους κυκλική δαγκάνα με το αντίστοιχο τακάκι και να πιέζει τη δισκόπλακα σε ολόκληρη την επιφάνειά της.
Το ιδανικό απέχει αρκετά από την πραγματικότητα, καθως χωροταξικοί και κατασκευαστικοί λόγοι, αποτρέπουν την ιδανική αυτή διάταξη, χωρίς να ξεχνάμε και το αυξημένο κόστος. Με δεδομένο λοιπόν το σύστημα δαγκάνας-δισκόπλακας που έχει επικρατήσει, πως μπορεί να μεγαλώσει η επιφάνεια πέδησης; Προφανώς με την αύξηση της διαμέτρου της δισκόπλακας, ώστε να διευρυνθεί και η αντίστοιχη επιφάνεια που εφάπτεται το τακάκι, καθώς και εκείνου η επιφάνεια θα μεγαλώσει.
Που οδηγεί η αύξηση της διαμέτρου της δισκόπλακας; Σε ακόμα μεγαλύτερη διάμετρο ζάντας, για να χωρέσει το σύστημα πέδησης στο εσωτερικό της ζάντας. Διαβάζουμε πολλές φορές τον όρο πχ δισκόφρενα 16 ιντσών και γίνεται παρανόηση με τη διάμετρο της δισκόπλακας. Ο συγκεκριμένος όρος (16 inch brake system), δηλώνει την ελάχιστη διάμετρο ζάντας, που μπορεί να τοποθετηθεί στο αυτοκίνητο, ώστε να υπάρχουν και οι απαραίτητες ανοχές για να μην υπάρχει επαφή της δαγκάνας στο εσωτερικό της ζάντας, ακόμα και όταν διασταλεί λόγω θερμότητας.
Άλλωστε, δισκόπλακα 16 ιντσών σημαίνει διάμετρο… 400.6 χιλιοστών που μόνο σε hypercar μπορούμε να συναντήσουμε. Αυτός ο όρος μπορεί να μην αφορά τόσο στη χώρα μας, αλλά στις χώρες της Ευρώπης που είναι υποχρεωτική η τοποθέτηση χειμερινών ελαστικών, οι οδηγοί πρέπει να γνωρίζουν ποια είναι η πιο μικρή διάμετρος ζάντας, ώστε να προμηθευτούν και τ’ αντίστοιχα ελαστικά, με φυσικά, το ανάλογο κόστος, που διαφέρει σημαντικά για ένα χειμερινό 16 ιντσών σε σχέση με ένα 17 ιντσών.
Τροχοί: Ποιες είναι οι επιπτώσεις της μεγέθυνσης τους και κατ’ επέκταση των ελαστικών;
Οι επιπτώσεις είναι κυρίως οικονομικές και το διαπιστώνει ο οδηγός στην πρώτη αλλαγή ελαστικών. Είναι σημαντική η διαφορά στην τιμή ενός ελαστικού 225/45 R17 με ένα ίδιου τύπου 225/40 R18, παραπλήσιας διαμέτρου. Ειδικά όταν έχουν τοποθετηθεί και ορισμένες περίεργες ή δυσεύρετες διαστάσεις, το κόστος αυξάνεται δυσανάλογα. Συμβαίνει πολλές φορές ελαστικά μεγαλύτερης διαμέτρου, αλλά πιο δημοφιλή εμπορικά, άρα και με μεγαλύτερη παραγωγή, να είναι πιο οικονομικά από μία σπάνια διάσταση μικρότερης διαμέτρου.
Επιπροσθέτως και με δεδομένο το χώρο κάτω από το φτερό, για να διατηρηθεί με μικρές αποκλίσεις η συνολική διάμετρος του τροχού, μειώνεται το προφίλ του ελαστικού με επιπτώσεις στην άνεση, ενώ είναι και πιο επισφαλή από… τραυματισμούς στους κακοτράχαλους ελληνικούς δρόμους.
Άλλη μια επίπτωση είναι η σταδιακή εξαφάνιση της ρεζέρβας. Ακόμα και όσα αυτοκίνητα διαθέτουν ρεζέρβα, είναι πλέον ασφαλείας, αφού ένας κανονικός τροχός, θα μείωνε τον διαθέσιμο χώρο αποσκευών. Αυτό μπορεί να το διαπιστώσει ο οδηγός με… άσχημο τρόπο, αν χρειαστεί ν’ αλλάξει ελαστικό με το πορτ μπαγκάζ γεμάτο, καθώς παρόλη την αφαίρεση της ρεζέρβας ασφαλείας, ο τροχός του αυτοκινήτου δεν θα χωράει στο χώρο αποσκευών.
Επίσης μην ξεχνάμε πως όσο μεγαλύτερος είναι ένας τροχός, τόσο μεγαλύτερο είναι και το φερόμενο βάρος. Μπορεί οι ζάντες αλουμινίου να είναι πιο ελαφριές από τις αντίστοιχες ατσάλινες, αλλά υπάρχει διαφορά στο συνολικό βάρος τεσσάρων τροχών με ζάντα 18 ιντσών σε σχέση με τους αντίστοιχους, ίδιας διαμέτρου, αλλά με ζάντα 19 ιντσών.
Συμπερασματικά, καλό είναι ν’ αποφεύγονται οι υπερβολές στο μέγεθος των τροχών, κατά την αγορά ενός καινούριου αυτοκινήτου, καθώς μπορεί να εντυπωσιάζουν οι μεγάλες ζάντες, αλλά τις περισσότερες φορές δεν υπάρχει κάποιο κέρδος, αφού το σύστημα πέδησης παραμένει το ίδιο.